Thỏa Thuận Basel là một loạt các quy định và hướng dẫn do Ủy ban Basel về Giám sát Ngân hàng (BCBS) phát triển, nhằm cải thiện việc quản trị rủi ro và tăng cường ổn định tài chính toàn cầu. Đây là một trong những nỗ lực quan trọng nhất trong lĩnh vực tài chính để đảm bảo rằng các ngân hàng có đủ vốn để đối phó với các rủi ro khác nhau, từ đó bảo vệ hệ thống tài chính khỏi những khủng hoảng tiềm ẩn.
Lịch Sử Thỏa Thuận Basel
Basel I
Ra đời năm 1988, Basel I tập trung vào yêu cầu vốn tối thiểu cho các ngân hàng dựa trên rủi ro tín dụng. Đây là bước đầu tiên trong việc tiêu chuẩn hóa yêu cầu vốn cho ngành ngân hàng trên toàn thế giới, giúp giảm thiểu rủi ro tín dụng và tăng cường sự ổn định của hệ thống tài chính.
Basel II
Được giới thiệu năm 2004, Basel II bổ sung thêm các yêu cầu về vốn cho rủi ro thị trường và rủi ro hoạt động, cùng với việc tăng cường giám sát và kỷ luật thị trường. Basel II cũng đưa ra ba cột mốc chính: yêu cầu vốn, giám sát và kỷ luật thị trường, nhằm tạo ra một khung khổ quản lý rủi ro toàn diện hơn.
Basel III
Ra đời năm 2010 sau cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu 2008, Basel III nhằm tăng cường yêu cầu vốn, cải thiện chất lượng vốn và tăng cường quản lý thanh khoản. Basel III đặt ra các tiêu chuẩn nghiêm ngặt hơn về tỷ lệ vốn.core, tỷ lệ vốn cấp 1 và yêu cầu dự trữ thanh khoản để giúp các ngân hàng chống chọi tốt hơn với các cú sốc tài chính.
Mục Đích của Thỏa Thuận Basel
Cải Thiện Quản Trị Rủi Ro
Đảm bảo các ngân hàng có đủ vốn để đối phó với các rủi ro khác nhau như rủi ro tín dụng, rủi ro thị trường và rủi ro hoạt động.
Tăng Cường Giám Sát
Cải thiện vai trò của các cơ quan giám sát trong việc đảm bảo tuân thủ các quy định, giúp tăng cường sự minh bạch và trách nhiệm trong quản lý rủi ro.
Nâng Cao Kỷ Luật Thị Trường
Khuyến khích các ngân hàng trở nên minh bạch hơn và chịu trách nhiệm hơn trong việc quản lý rủi ro, từ đó tạo ra một môi trường thị trường lành mạnh hơn.
Đảm Bảo Ổn Định Tài Chính
Hạn chế khả năng xảy ra khủng hoảng tài chính và bảo vệ hệ thống tài chính toàn cầu bằng cách thiết lập các tiêu chuẩn quản lý rủi ro thống nhất.
Cột Mốc Quan Trọng
Basel II tại Việt Nam
Vietcombank trở thành ngân hàng đầu tiên tại Việt Nam được công nhận đáp ứng chuẩn mực Basel II sớm 1 năm so với quy định vào năm 2018. Đây là một bước quan trọng trong việc hội nhập với tiêu chuẩn quốc tế về quản trị rủi ro.
Áp Dụng Basel II tại Việt Nam
Từ ngày 1-1-2020, các ngân hàng thương mại tại Việt Nam phải áp dụng tỷ lệ an toàn vốn theo chuẩn Basel II. Điều này giúp nâng cao khả năng chống chọi với rủi ro và tăng cường ổn định tài chính trong nước.
Chuẩn Bị cho Basel III
Các ngân hàng tại Việt Nam như MSB đã bắt đầu áp dụng phương pháp Basel II nâng cao và chuẩn bị cho Basel III để nâng cao công tác quản trị rủi ro. Việc này cho thấy cam kết của ngành ngân hàng Việt Nam trong việc tuân thủ các tiêu chuẩn quốc tế về quản lý rủi ro.
Các Quốc Gia Thành Viên
Ủy Ban Basel về Giám Sát Ngân Hàng (BCBS)
Gồm các đại diện từ các quốc gia thành viên như Mỹ, Canada, Anh, Pháp, Đức, Nhật Bản, v.v. Ủy ban này đóng vai trò then chốt trong việc phát triển và cập nhật các quy định của Thỏa Thuận Basel.
Việt Nam
Tham gia và áp dụng các chuẩn mực Basel II và đang chuẩn bị cho Basel III để hội nhập với tiêu chuẩn quốc tế. Việc tham gia này giúp Việt Nam tăng cường quản trị rủi ro và ổn định tài chính trong nước.
Kết Luận
Thỏa Thuận Basel đóng vai trò then chốt trong việc đảm bảo ổn định tài chính toàn cầu và nâng cao quản trị rủi ro trong ngành ngân hàng. Thông qua các phiên bản từ Basel I đến Basel III, Thỏa Thuận Basel đã giúp tạo ra một khung khổ quản lý rủi ro toàn diện và thống nhất trên toàn thế giới, bảo vệ hệ thống tài chính khỏi những khủng hoảng tiềm ẩn và thúc đẩy sự phát triển bền vững của ngành ngân hàng.
